Περί ελευθερίας, δημοκρατίας και ήσυχης ζωής

Τον Απρίλη του 1975 κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τις Εκδόσεις Θεμέλιο ένα κείμενο υπό τον τίτλο «Μπουμπουλίνας 18» που είχε γράψει το 1968 η ηθοποιός και σκηνοθέτης Κίττυ Αρσένη. Πρόκειται για την μαρτυρία της από την εμπειρία των χουντικών κελιών της οδού Μπουμπουλίνας, των οποίων είχε την τιμή να υπάρξει ένοικος λίγο μετά το πραξικόπημα του ’67. Η Κίττυ Αρσένη είχε την τύχη λίγο μετά την αποφυλάκισή της να διαφύγει στο εξωτερικό και η μαρτυρία της συνετέλεσε τα μέγιστα (μαζί με αυτήν του Περικλή Κοροβέση) για την καταδίκη του χουντικού καθεστώτος από το Συμβούλιο της Ευρώπης.

Έτυχε να διαβάσω αυτό το μικρό βιβλίο χθες, και κρατώ δυο αποσπάσματα ενδεικτικά μιας νοοτροπίας της εξουσίας σε διάφορες βαθμίδες της. Τυχόν ομοιότητες με τη σημερινή πραγματικότητα, ελέγχονται ως ανακριβείς, καθώς η ιστορία επαναλαμβάνεται ως φάρσα.

*

Χτυπάω για τουαλέτα. Μου ανοίγει ένας φρουρός. Ίσως τον έχω ξαναδεί τις πρώτες μέρες.

-Ακόμα εσύ εδώ;
-Ακόμα. Και κατά πως φαίνεται θα μείνω για καιρό.
-Ανέβηκες απάνω;
-Δυστυχώς με θυμούνται τουλάχιστον δυο φορές τη μέρα…
-Δεν είσαι Ελληνίδα.

Άλλο πάλι και τούτο!

-Βεβαίως. Διότι δεν αγαπάς την ελευθερία σου. Αν αγαπούσες την ελευθερία σου θα μίλαγες και θάσουνα τώρα έξω. Δεν είσαι Ελληνίδα. Διότι ο Έλλην από το 1821 και εντεύθεν έχει μάθει να ζει ελεύθερος!

*

Χτες αποφασίσανε πάλι το παλιό κόλπο των ανακρίσεων. Με περιλαμβάνει ο Λάμπρου. Σκέφτομαι πως η τιμή είναι ιδιαίτερη να με περιλαμβάνει ο κ. Προϊστάμενος τόσο συχνά. Η [συγκρατούμενη] Ρούλα παραπονιέται ότι ζητάει ν’ ανέβει πάνω να του εξηγήσει και αυτός ακόμα να την καλέσει.

Μου κάνει μια γενική επισκόπηση της πολιτικής καταστάσεως εν Ελλάδι. Από Καραμανλή και εντεύθεν.

– Τώρα όλα είναι σε μια τάξη. Απεργίες δε γίνονται. Μπορείς να πας στη δουλειά σου με το τρόλεϋ. Ησυχία. Το πεζοδρόμιο δεν υπάρχει πια. Πορείες Ειρήνης και «Κάτω η Χούντα» κομμένα. Τα παιδιά διαβάζουν τα μαθήματά τους και δεν ασχολούνται με την πολιτική. Η Βουλή είχε γίνει καφενείο, την κλείσαμε. Σκοτώσαμε κανένα; Εσένα τώρα τι σε πείραξε. Εσύ είσαι ηθοποιός. Απ’ όσο ξέρεις, το θέατρο δεν το πειράξαμε.